فلنج

فلنج چیست؟

فلنج ها قطعاتی دیسکی شکل و دایروی هستند که در اشکال متفاوتی تولید می‌شوند و به شیوه ی جفتی به کمک پیچ و مهره دو قطعه را بهم متصل می‌کنند که باعث می‌شود قابلیت آن را داشته باشند که به آسانی باز و بسته شوند. این قطعات قابل استفاده برای انواع فشارهای کم و زیاد هستند. کاربرد فلنج ها در زمینه اتصال انواع لوله به تجهیزات دیگر مانند شیرآلات، پمپ ها، مخلزن تحت فشار و غیره می‌باشد. فلنج ها به دو صورت جوشی و پیچی به تجهیزات متصل می‌شوند.

مهم ترین ویژگی فلنج ها که آنها را به نسبت دیگر اتصالات منحصر به فرد می‌کند امکان جدا سازی و یا قابلیت (Removable) بودن آنهاست به این صورت که تنها با باز کردن پیچ و مهره ها از هم جدا می‌شوند، در حالیکه اگر دو قطعه با عمل جوشکاری به هم متصل شده باشند برای جدا سازی نیاز است برش داده شوند.

مشخصات فلنج ها

انواع مختلف فلنج ها با سایزها، جنس ها و کلاس های فشاری خاص، اگر بر اساس استاندارد ساخته شده باشند باید مشخصات روی بدنه ی آنها درج شود.این مشخصات از چپ به راست شامل موارد زیر می‌شوند:

1. نام تجاری تولید کننده فلنج
2. سایز اسمی لوله (قطر خارجی لوله که فلنج به آن جوش داده می شود.)
3. رده فلنج (تعیین کننده قطر داخلی و ضخامت انتهای دیواره فلنج)
4. استاندارد ابعادی
5. استاندارد مواد اولیه استفاده شده در ساخت فلنج
6. استاندارد مواد اولیه استفاده شده در ساخت فلنج
7. شماره یا کد مربوط به شماره ذوب مواد اولیه استفاده شده
8. شماره تولید (جهت رد گیری سری و زمان تولید در کارخانه که حک آن اختیاری می باشد)

مشخصات ابعادی فلنج ها

انواع فلنج

فلنج ها بر اساس نحوه اتصال به یکدیگر، آب بندی بینشان و همچنین نحوه اتصال به لوله یا سایر تجهیزات دیگر دسته بندی می شوند. در اینجا به معرفی پرکاربردترین انواع آن خواهیم پرداخت.

• فلنج با سطح ساده (Flat face flanges)

این نوع فلنج که با نام دیگری نظیر فلنج صاف یا فلت فیس نیز شناخته می‌شوند، در قسمت پیشانی دارای سطحی صاف است و هنگامی اتصال صورت می‌گیرد که هر دو سطح فلنج در حالتFlat  قرار گرفته باشند. این نوع فلنج معمولا از جنس چدن یا فولاد تهیه می‌شوند و در اتصالات و خطوط فشار پایین از آن استفاده می‌شود. این مدل، ارزان ترین نوع فلنج موجود در بازار می‌باشد.

• فلنج با سطح برآمده (Raised face flanges)

این نوع فلنج ها که با نام اختصاری RF مشخص می‌شوند، دارای یک لایه برجسته دایره ای مانند در قسمت پیشانی هستند که به هنگام اتصال واشر آب‌ بندی ( گسکت) بین فلنج و برجستگی قرار گرفته و به دلیل وجود این برآمدگی روند آب بندی به شکل مناسبی انجام می‌گیرد. سطح برجسته  روی پیشانی به دو صورت صاف و شیاردار تولید می‌شود. طبق استاندارد های تایین شده شیار های این نوع فلنج ها در کلاس هاس 150 و 300 برابر 1.6 میلی‌متر و در کلاس های بالاتر حدود 7میلی‌متر می‌باشد.

• فلنج رینگی (Ring type joint)

فلنج رینگی یا رینگ جوینت دارای یک شیار بر سطح آب بندی خود می‌باشد. این فرورفتگی باعث می‌شود این نوع فلنج در دما و فشار بالا یعنی کلاس 600 و بالاتر و دماهای بالاتر از 400 درجه سانتی‌گراد، دارای آب بندی مطلوبی باشد.

• فلنج نر و ماده (Male and female flanges)

در این نوع فلنج یک قطعه با سطح برجسته و یک سطح فرورفته به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل می‌شوند. عمق گودی فلنج ماده در حدود 5 میلی‌متر و ارتفاع برآمدگی فلنج دیگر 6.4 میلی‌متر می‌باشد. کاربرد عمده این نوع فلنج در پتروشیمی، آبرسانی، پایپینگ و همچنین صنعت نفت و گاز می‌باشد.

انواع فلنج براساس نحوه اتصال به لوله یا سایر تجهیزات

• فلنج گلودار جوشی (Weld neck flanges)
• فلنج گلو بلند جوشی (Long weld neck flanges)
• فلنج اسلیپون (Slip on flanges)
• فلنج ساکت ولد (Socket weld flanges)
• فلنج کور (Blind flanges)
• فلنج لپ جوینت (Lap joint flanges)
• فلنج اوریفیس (Orifice flanges)
• فلنج رزوه ای (Threaded flanges)
• فلنج عینکی (Spectacle blind)